Ali İhsan Kartal Restorasyon Haber için yazdı.

Yolculuğa Başlarken 


Kıymeti Restorasyon Haber sayfa dostları, bu sayfada insan ve insana dair konuları müzakere ederken, daha çok odaklanacak olduğumuz  insanın kadim zamanlardan bu güne kadar devam eden macerasında ortaya koyduğu tarih, kültür, (ekin, eski dilde hars) medeniyet ve kültürel miras ve kavramları ve bu kavramların ruhu üzerinden bir takım okumalar yapacağız.

Malumunuz olduğu üzere insanoğlu yeryüzünde var olduğu günden itibaren çevresi ile çeşitli ilişkiler içerisinde olmuştur, kimi zaman çevre insanı kimi zamanda insan çevreyi şekillendirmiştir. Anlayacağınız insan ve insanın çevresel ilişkilisinin sonunda ortaya çıkan her şeye (gerek maddi gerekse manevi) kültür (ekin, eski dilde hars) diyoruz. Tarih içerisinde yaratılan ve insana ilişkin belki de  en önemli kavram olan kültür; anlam, anlama ve değerler sisteminin toplamıdır. Bu yüzden tarih içerisindeki yürüyüşümüzden süzülerek günümüze ulaşmış her türlü kültür değerimiz, varlık ve anlam dünyamızın vazgeçilmez parçalarıdır.

Tarih içinde şöyle bir  hayali yolculuğa çıkalım; insan (Homo sapiens/Akleden Varlık) yeryüzüne geliyor ve birinci  aşamada ilk yapacağı iş ne olur? Muhtemelen çevresindekileri tanımak ve tanımlamak olacaktır. Bu aşamada hayatta kalabilmek ve hayata tutunmak için tanıma ve tanımlama yaparken  insan bilgi keşfeder, yani insan ilk aşamada  bilgiyi üretmekle işe başlamış olur. İkinci aşamada ise ürettiği bu bilgiyi tasnif etme ihtiyacından kaynaklı bilimi ve bilimlerin sınıflandırmasını üretecektir. Bilgi ve bilimin dışında kalan, bilgi ve bilim tarafından cevaplanamayan sorular insana bir sonraki aşamada felsefe ürettirecektir. Tatbiki insan  sormaya ve anlamaya devam ederken bilgi bilim ve felsefenin kendisine yetmediği noktada sanatı keşfedecektir. Bahsettiğimiz bu kavramların ortaya çıkabilmesi, insanın tarih içerisindeki yüzlerce hatta binlerce yıl sürecek macerasının sonucunda oluşmuşlardır.  Bitti mi? Tatbiki bitmedi yürüyüş devam ediyor. Bilgi, bilim, felsefe ve sanatın toplamının birikimi ile insan şehri (medine/kent/site) üretti, bence insanoğlunun tüm birikimlerinin en üst aşaması şehirdir. Her şeyin hercümerç olup yoğrularak anlam bulduğu yerdir şehir. Nitekim Hacı Bayram Velî’nin şu şiirinde de durum en güzel ifadelerini bulmuştur.

Çalabım bir şâr yaratmış iki cihân âresinde
Bakıcak dîdâr görinür ol şârın kenâresinde
Nâgehân ol şâra vardım ol şârı yapılır gördüm
Ben dahi bile yapıldım taş u toprak arasında”


İnsan çevre ve çevre insan ilişkisinin en kıymetli ürünü olan şehrin taş ve beton yığını olmaktan öte bir anlamı vardır. Şehir; bizi var eden, bizimde onu var ettiğimiz bir kültür atmosferidir. Bizi var eden maddi ve manevi  her şey bize miras kalan o değerlerin toplamından oluşur. Şehrimizdeki her taş her ağaç her sokak bizim bedensel bütünlüğümüzün devamı gibidir. Hastalandığımızda  bedensel bütünlüğümüzü emanet ettiğimiz cerrah  hekimler ne  anlam ifade ediyorsa, şehrimize ve   şehrimizdeki kültürel mirasımıza edilen müdahale de aynı anlamı ifade eder. Medeniyet birikimimizin kilometre taşları olan kültür mirasımızın korunması ve ihyası sadece mekanik bir çalışma olmayıp, aynı zamanda o mirasın ruhunun da  ihyası olduğu için, bir birikimi (kültürü) ve bir sanatçı zarafetini gerektirir. Aynı zamanda unutmamalıyız ki  kültürel miras insanlığın da ortak bir  değeridir. Bu değerlere yaklaşırken onlara duyulan saygı, onları ortaya koyan insana ve insanın varlık nedenine saygıyı da ifade eder. Bize ulaşmış olan bir kültürel mirası var eden neden, eserin inşa edildiği  zaman diliminde üretilen yüksek kültür, sanat ve felsefeden kaynaklı değerler dünyası olduğu da unutulmamalıdır. Bakın bunu güzel insan ve büyük şair Mehmet Akif Ersoy  ne güzel ifade etmiş: “Gel yıkalım şu Süleymaniye'yi desen iki kazma kürek iki de ırgat gerek. Hadi gel yapalım geri şunu desen bir Sinan gerek birde Süleyman gerek’’. Ayrıca şu gerçeğinde bilincinde olmalıyız, marifet de iltifata tabidir.

Kıymetli dostlar bundan sonra bu ana çizgi ekseninde her ay burada insana ve insana dair tarih, kültür (ekin, eski dilde hars) , kültürel miras medeniyet kavramları ekseninde düşüncelerimizi paylaşamaya devam edeceğiz. Bu platformu oluşturup emek veren herkese teşekkür eder, tüm sayfa dostlarına  selam ve muhabbetlerimi sunarım şimdilik hoşça kalın.